Baza wiedzy

Terminy i pojęcia

Adiustacja

adiustacja wagi
Adiustacja wagi zewnętrznym wzorcem masy

Adiustacja to termin często używany w technice pomiaru masy i siły. Adiustacja jest to zbiór czynności wykonanych przy układzie pomiarowym, zapewniających, że wartościom wielkości, które mają być mierzone, odpowiadają prawidłowe wskazania.[OIML V2-200:2012, 3.11]

Co to jest adiustacja wagi i siłomierza?

W przypadku elektronicznych urządzeń do pomiaru masy adiustacja wagi polega na umieszczeniu znanego wzorca masy na układzie pomiarowym wagi i zapisaniu tej wartości do pamięci urządzenia. Efektem prawidłowo wykonanej adiustacji wagi powinno być przywrócenie wskazań wagi do tych deklarowanych przez producenta.
W przypadku elektronicznych urządzeń do pomiaru siły adiustacja siłomierza/dynamometru polega na przyłożeniu znanej wartości siły na czujnik pomiarowy i zapisaniu tej wartości do pamięci urządzenia. Efektem prawidłowo wykonanej adiustacji dynamometru powinno być przywrócenie wskazań siłomierza do tych deklarowanych przez producenta.

adiustacja wewnetrzna
Mechanizm adiustacji wewnętrznej – nowoczesne wagi elektroniczne Ohaus gwarantują dokładne pomiary w funkcji zmian temperatury i czasu.

Rodzaje adiustacji

W technice pomiaru masy i siły używa się dodatkowo terminów:

adiustacja wagi
Adiustacja wagi wewnętrzna – za pomocą pokrętła jest nakładany wewnętrzny wzorzec masy służący do adiustacji wagi

Adiustacja- Uwagi

  • Często w urządzeniach pomiarowych dostęp do adiustacji jest zabezpieczony hasłem lub cechą zabezpieczającą (dotyczy to zwłaszcza urządzeń podlegającej prawnej kontroli metrologicznej, czyli urządzeń pomiarowych legalizowanych).
  • Adiustacji układu pomiarowego nie należy mylić ze wzorcowaniem, które jest jej wstępnym warunkiem.
  • Po adiustacji układu pomiarowego zazwyczaj musi on zostać poddany ponownemu wzorcowaniu.
kern waga elektroniczna
Proste i tanie wagi elektroniczne o dużej rozdzielczości wymagają bezwzględnej adiustacji wzorcem masy zewnętrznym. Tylko cykliczna adiustacja wagi zapewnia poprawne wskazania wagi. Wzorzec masy do adiustacji tych wag często kosztuje dużo więcej niż sama waga.

Kalibracja wagi, regulacja i adiustacja

W przypadku nowych podzespołów i urządzeń wykonuje się konfigurację oraz regulację wzmocnienia/czułości i zera. Producenci wag często nazywają te czynności niefortunnie kalibracją. Określenia takie jak kalibracja zera, kalibracja czułości lub kalibracja wzmocnienia wprowadzają dużo zamieszania w komunikacji pomiędzy klientem a np. laboratorium wzorcującym, gdyż słowo kalibracja, czyli wzorcowanie, jest zarezerwowane wyłącznie dla procesu porównania wzorca ze wskazaniem urządzenia bez jakiejkolwiek ingerencji w układ pomiarowy. W przypadku urządzeń przekazanych już do użytkowania i funkcji dostępnych z menu użytkownika, procesy te powinniśmy nazywać procesem adiustacji.

sartorius waga
Waga elektroniczna niemieckiej firmy Sartorius z adiustacją wewnętrzną z początku lat 80-ych XX wieku. W Polsce wagi z adiustacją wewnętrzną zaczęły być produkowane prawie 20 lat później.